Tarih, büyük servetlerin ve bu servetlerin peşinde koşanların hikâyeleriyle doludur. Ancak hiçbiri Karun Hazineleri kadar efsanevi bir şöhrete ulaşamamıştır. Lidyalıların son Kralı Kroisos’un (Kârun) adı, binlerce yıldır “akıl almaz zenginlik” ile özdeşleşmiştir. Kur’an-ı Kerim’de ve Tevrat’ta bahsi geçen Kârun, o kadar büyük bir servete sahipti ki hazinelerinin anahtarlarını taşımak için 70 devenin gerektiği rivayet edilirdi. Ancak onun hazineleri, aslında bir imtihanın ve nihayetinde bir düşüşün sembolü olmuş, günümüzde zengin olma ihtirasının en önemli parçası haline gelmiştir. Peki bu hazineler nerede? Yok mu edildi, yoksa hâlâ bir yerlerde toprağın altında mı gizleniyor?
Tarihin En Zengin Kralı: Kârun
Lidya Krallığı’nın son hükümdarı Kroisos, MÖ 6. yüzyılda bugünkü Manisa ile Uşak arasındaki bölgede hüküm sürdü. Dönemin en güçlü devletlerinden biri olan Lidya, dünyanın ilk sikkesini basarak siyasi ve ekonomik bir devrim yarattı. Kroisos’un serveti o kadar büyüktü ki, adı “Kârun kadar zengin” deyiminin kaynağı oldu.
Ancak Pers Kralı Büyük Kiros’a yenilmesiyle Kroisos’un saltanatı sona erdi. Hazinelerine ne olduğu ise tarihin en büyük sırlarından biri haline geldi.
Hazinelerin Akıbeti: Efsane mi, Gerçek mi?
Bir rivayete göre Kroisos, Pers ordusu Sardis’i kuşattığında hazinelerini Paktolos Nehri (Sart Çayı) civarına gömdürdü. Diğer bir hikâye ye göre de Hermos Nehri’nin (Gediz Çayı) yatağı değiştirilerek hazinelerin gömüldüğü alanın üzerinden geçirildi ve bu gömülme çalışmasında çalışan asker ve işçiler hazinenin yerini söylememeleri için öldürüldü. Yıllar sonra define avcıları, her iki nehir yatağında hazineye ait olmayan altın madeni parçaları buldu; ancak Karun’un efsanevi ve efsunlu serveti asla tam olarak ortaya çıkmadı.
1960’larda Uşak’taki Güre Köyü’nde bulunan ve “Karun Hazineleri” olarak adlandırılan eserler (Kanatlı Denizatı Broşu, Kanatlı Güneş Kursu, Palamut Kolye v.b.), Lidya’nın ihtişamını kanıtlasa da, bunlar Kroisos’un kayıp hazinesinin yalnızca küçük bir parçasıydı. Çünkü bu eserler Kroisos’ın döneminde yaşayan soyluların ve zenginlerin mezarlarında bulunan ve ölümden sonraki yaşamda kullanılacağına inanılan eserlerdi.
Define Avcılarının Bitmeyen Arayışı
Bugün bile Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde, özellikle ilimizde, hazine arayanların izine rastlamak mümkün. Ancak unutulmamalıdır ki, bu hazineler sadece altın değil, aynı zamanda kültürel mirasımızın bir parçası. Maalesef zengin olma arzusu ile yapılan kaçak kazılar, büyük bir doğa tahribatına ve tarihi eserlerin yok olmasına yol açıyor.
Mirasımıza Sahip Çıkalım
Karun’un hazineleri, insanlık tarihinin en büyük servet efsanelerinden biri olarak yaşamaya devam edecek. Ancak asıl önemli olan, bu hazinelerin peşinde koşarken tarihi değerlerimizi korumak. Belki bir gün, teknoloji ve arkeolojinin iş birliğiyle Kroisos’un kayıp hazinesi gün yüzüne çıkacak. O güne kadar, bu efsanevi ve lanetli olduğu söylenen zenginlik, hem merakımızı hem de hayal gücümüzü beslemeye devam edecek.
Unutmayalım ki “Zenginlik bir amaç değil, araçtır. Karun’unki bile…”